Cây sen vốn được biết đến là một trong các loại dược liệu y học cổ truyền quen thuộc. Hạt sen có giá trị dinh dưỡng cao, không thể thiếu khi chế biến các món ăn bổ dưỡng. Mời bạn đọc cùng Listaz.vn tìm hiểu về hạt sen có tác dụng thế nào cho sức khỏe? Có điều gì bạn chưa biết hay không nhé!
1. Khái niệm và phân loại hạt sen
Cây sen rất quen thuộc, nhưng có thể bạn chưa biết chi tiết về hạt sen.
1.1 Hạt sen là hạt gì?
Cây sen thuộc họ sen, súng; Có tới hơn 100 loài nhưng phổ biến nhất là sen trắng đơn hoa và mỗi bông có khoảng 24 cánh. Những loài sen khác như là hoa sen kép có thể lên đến >100 cánh mỗi bông; Loại hoa này thường có màu sắc hồng, đỏ.
Hạt sen chứa hàm lượng protein, magie, phốt pho và kali và cao. Hàm lượng mỡ bão hòa, natri và cholesterol rất thấp. Trong y học, hạt sen vì vậy mà được xem như một dược phẩm quý. Có thể chữa trị các loại bệnh như suy nhược cơ thể, mất ngủ, suy nhược thần kinh, hoặc bị kém ăn, tâm phiền, khó tiêu.
1.2 Phân loại hạt sen
Có hai loại hạt sen, gồm có: một loại hạt có vỏ màu trắng, một loại có vỏ màu nâu. Vỏ, màng và tim đắng của hạt sen trắng đều được loại bỏ trong quá trình thu hoạch; Vỏ sen có màu nâu, đây chính là màu sắc khi hạt sen đã đến lúc thu hoạch, được gắn vào màng.
Loại hạt sen khô, chúng thường có kết cấu cứng và thô. Trước khi chế biến, bạn nên ngâm hạt sen trong nước qua đêm. Loại hạt sen tươi, phần vỏ nên nên được loại bỏ trước khi ăn.
Ngoài ra, hiện thị trường còn có sản phẩm mang tên – hạt sen kết tinh. Sản phẩm này được làm bằng cách nấu hạt sen trong xi-rô, sau đó sấy khô.
2. Giá trị dinh dưỡng của hạt sen
Mỗi 100g hạt sen chứa 350 calo; 63-68g carbohydrate; 17-18g protein và chỉ có 1,9-2,5g mỡ; Phần còn lại là nước và các khoáng chất khác.
Mỗi 100 gram hạt sen khô cung cấp khoảng 18g protein chất lượng cao và chất xơ. Hạt sen không chứa đường, nhưng có hương vị thơm ngon dễ phù hợp với sở thích của nhiều người.
Hạt sen, liên nhục, có vị ngọt, tính bình và nhiều thành phần rất giàu giá trị dinh dưỡng. Hạt sen là một món ăn ngon, bổ; vừa là một vị thuốc quý có tác dụng dưỡng tâm an thần, ích thận, bổ tỳ,…
3. Hạt sen có tác dụng thế nào cho sức khỏe con người?
Hạt sen gồm có hai phần chính: hạt và tâm sen. Có vị thanh mát, tính bình, dễ ăn. Hạt sen thường được dùng ở hai dạng tươi và khô; Được sử dụng làm nguyên liệu cho nhiều món ăn có công dụng tốt cho sức khỏe và sắc đẹp.
3.1 Công dụng hạt sen – Cải thiện giấc ngủ và trị chứng đau đầu
Nhắc đến mất ngủ chắc chắn mọi người nhắc đến tác dụng của hạt sen, về tác dụng chữa mất ngủ hiệu quả của loại hạt này. Nhưng thực tế, với các chuyên gia dinh dưỡng và các nhà khoa học cũng đã tìm hiểu và cho thấy, khả năng chữa mất ngủ, đau đầu chủ yếu là nằm ở phần tâm sen.
Tác dụng của tâm sen, hay nói cách khác là tác dụng của hạt sen còn tim sen đối với giấc ngủ nằm là ở thành phần glucozit, vitamin B, vitamin C; Cùng với chất kiềm sẽ giúp an thần, dễ ngủ và cải thiện tình trạng đau đầu, đặc biệt là đau nửa đầu. Nhiều người thường dùng tâm sen vào buổi tối nhằm thúc đẩy cơ thể sản xuất insulin, khiến cơ thể nhanh chóng chìm vào giấc ngủ.
3.2 Tác dụng của hạt sen – Bổ sung dưỡng chất tốt cho thai nhi và mẹ bầu
Hạt sen là một nguồn protein tốt, giúp tăng cường sự phát triển của hệ thần kinh và trí não của thai nhi. Nhiều bác sĩ cũng khuyến cáo thai phụ nên dùng hạt sen để có một thai kỳ khỏe mạnh. Hạt sen cung cấp một nguồn năng lượng dồi dào, các thành phần vitamin và khoáng chất rất phong phú.
Hạt sen tươi công dụng giúp an thai và ngăn ngừa sảy thai; Đồng thời kích thích sự phát triển não bộ của thai nhi từ trong bụng mẹ.
3.3 Hạt sen có ích trong việc làm đẹp da
Tác dụng của hạt sen đặc biệt nổi trội trong việc làm đẹp; Giữ gìn làn da mịn màng, khỏe mạnh. Hạt sen có khả năng kháng viêm và làm giảm lượng bã nhờn giúp cho thông thoáng lỗ chân lông, ngăn ngừa mụn hình thành.
Trong hạt sen chứa nhiều gluxit, lipit, canxi, photpho và nhóm các vitamin; Công dụng là tẩy da chết hiệu quả, điều hòa, lưu thông khí huyết làm cho da dẻ sáng và mịn màng hơn.
Không chỉ vậy, trong hạt sen còn chứa một loại enzyme (L-isoaspartyl methyltransferase), giúp phục hồi tổn thương dưới da, chăm sóc da khỏe, đẹp. Hạt sen thanh nhiệt nên rất tốt để dùng thường xuyên, ngăn ngừa được mụn nhọt hiệu quả.
3.4 Hạt sen có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa của da
Enzyme L-isoaspartyl methyltransferase có trong hạt sen còn có nhiều tác dụng; làm chậm quá trình lão hóa da, cải tạo các protein bị hỏng. Từ xưa, người ta đã dùng hạt sen để làm những món ăn dưỡng nhan để cải thiện tuổi thọ và giữ gìn nét tươi trẻ.
3.5 Lợi ích sức khỏe từ hạt sen – Tốt cho hệ tiêu hóa
Nhiều cách ăn uống hiện nay bất bình thường, chiên xào nhiều dầu, đường và rồi thức ăn nhanh. Vì vậy mà số lượng người bị các bệnh về đường tiêu hóa như bị viêm/loét dạ dày, tiêu chảy, khó tiêu… ngày càng nhiều.
Do có nhiều tác dụng tốt trong y học nên hạt sen được sử dụng như một bài thuốc ngay tại nhà để làm giảm vấn đề về tiêu hóa. Trong hạt sen có nhiều chất chống oxy hóa nên giúp kháng viêm hiệu quả và phòng chống các triệu chứng bệnh dạ dày.
3.6 Hạt sen có công dụng bổ sung thêm năng lượng cho cơ thể
Hạt sen là một nguồn cung cấp dưỡng chất protein, magie, kali và phốt pho dồi dào. Bạn nên dùng như một món ăn vặt lành mạnh cho mình nhé!
Khi đói, bạn có thể sử dụng một nắm nhỏ hạt sen để chống đói; Nó sẽ cung cấp được nguồn năng lượng tức thời để cơ thể có thể hoạt động và để chống hạ huyết áp. Hạt sen cũng dễ tiêu hóa nên phù hợp với mọi lứa tuổi.
3.7 Hạt sen giúp ổn định lượng đường và cholesterol của cơ thể
Hạt sen có hàm lượng calo thấp nhưng có chất xơ cao. Chất xơ có vai trò là làm giảm lượng đường trong máu ở mức cao, giúp điều hòa chỉ số đường huyết. Nhiều người mắc bệnh tiểu đường được khuyên nên dùng hạt sen ít nhất 3 lần/tuần.
Các khoáng chất như sắt, mangan, magie là những loại khoáng chất quan trọng để giúp giảm bớt các yếu tố gây ra bệnh tiểu đường type II.
Chất xơ, các cacbonhydrat phức trong hạt sen góp phần trung hòa lượng cholesterol trong máu; Giúp ổn định, phòng tránh nhiều biến chứng và bệnh tim mạch như: mỡ máu, xơ vữa động mạch,… Alcaloid chống co thắt; isoquinoline giúp mở rộng các mạch máu và giảm huyết áp.
4. Những phương thuốc và món ăn từ hạt sen
Chúng tôi chia sẻ cùng bạn các món ăn và một vài phương thuốc tốt từ hạt sen:
4.1 Món ăn chế biến từ hạt sen chữa mất ngủ
Để hỗ trợ điều trị bệnh mất ngủ, bạn có thể chế biến một số món ăn theo công thức:
- Nước sen dừa: Được nấu từ 100gr hạt sen; 100gr dừa nạo; 400gr đường cát. Đun nấu cho tới khi hạt sen chín mềm, hòa quyện với dừa nạo và nước đường.
- Chè hạt sen long nhãn: Nấu chín 100gr hạt sen tươi; 300gr long nhãn (bóc lấy cùi) và 400gr đường cát.
4.2 Món ăn từ hạt sen chữa thần kinh suy nhược
Nấu hạt sen 16g; Sâm bố chính 12g; Hoài sơn 12g; Tán bột, trộn với mật ong thành từng viên, uống mỗi ngày 20-30g.
Với người già bị bệnh lẫn, có thể nấu cháo hạt sen: 20g hạt sen; 100g gạo tẻ loại ngon sau đó ăn 3 bữa/ngày. Khi ăn bạn có thể cho thêm đường vào ăn cùng.
4.3 Món ăn từ hạt sen để chữa đau đầu
Chữa đau đầu: Hạt sen 20g; Đậu đen đã sao chín 40g; Lá dâu non 20g: Vỏ núc nác 12g; Lá vông non 40g và thục địa 40g. Đem các vị mang đi sao chín, đồ lên và giã nhuyễn; Cho thêm ít đường vào, luyện thành viên kích thước bằng hạt ngô, sấy khô rồi cho vào lọ dùng dần. Ngày ăn đều 02 lần, mỗi lần 20g.
4.4 Món ăn từ hạt sen điều trị tiêu chảy phân sống bằng hạt sen
Điều trị đi tiêu chảy phân sống: Hạt sen 100g; Củ mài 50g; Quả hồng xiêm non 15g; Đường phèn 20g. Giã nát hồng xiêm non cho vào nồi cùng với 250ml nước, đun sôi kỹ rồi chắt lấy nước, bỏ bã.
Hạt sen và củ mài đều đem sấy khô, tán thành bột sau đó cho vào nước hồng xiêm đã chắt; Quấy đều, đun nhỏ lửa thành cháo. Khi chín, cho thêm đường phèn, chia làm 03 lần ăn khi đói trong 3 ngày liền.
4.5 Món ăn từ hạt sen giúp chữa bệnh thiếu máu
Để chữa thiếu máu: Hạt sen 50g; Cá quả (cá lóc) 300g; Gạo nếp 50g; Gạo tẻ 100g và gia vị vừa đủ.
Cá quả hấp chín, gỡ lấy thịt ướp gia vị. Hạt sen, gạo nếp và gạo tẻ đem xay nhỏ. Xương cá dùng để giã lọc lấy nước ngọt; Cho thêm 300ml nước vào để nấu với bột gạo; Lửa nhỏ lửa, khuấy đều. Khi cháo chín, cho thịt cá vào và đảo đều, thêm gia vị làm ăn được. Mỗi ngày ăn một lần vào lúc đói trong 10 ngày.
5. Bảo quản hạt sen đúng cách, tươi lâu như thế nào?
Tác dụng của hạt sen là rất đa dạng đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên không phải lúc nào cũng có hạt sen tươi để sử dụng. Vậy nên đây là cách bảo quản để hạt sen tươi lâu.
5.1 Hạt sen khô – Phơi
Hạt sen tươi sau khi mua về Không rửa, cần phải giữ khô ráo. Sau đó bóc bỏ phần vỏ hạt sen màu xanh chỉ lấy nhân hạt sen màu trắng và dùng tăm để lấy tâm sen.
Mang hạt sen phơi nắng 3 – 5 lần cho thật khô rồi cất vào lọ và đậy kín nắp. Trong quá trình sử dụng, tốt nhất bạn nên mang hạt sen ra phơi nắng vài lần để tránh bị ẩm mốc.
Hạt sen khô có thể bảo quản tốt và sử dụng suốt 1 năm mà không bị hỏng mốc.
5.2 Đông đá
Hạt sen tươi cũng Không được rửa, phải giữ khô ráo; Bóc bỏ phần vỏ hạt sen màu xanh và dùng tăm để lấy nhân hạt sen màu trắng.
Chia lượng hạt sen ra thành từng phần nhỏ và bảo quản trong hộp nhựa; Túi zipper kín miệng. Nếu có máy hút chân không càng tốt, bạn có thể hút rồi cho vào ngăn đông tủ lạnh để bảo quản. Khi dùng thì lấy từng bịch hoặc từng hộp, rã đông dần bằng nước ấm hoặc cần nhanh thì hấp lại sau đó có thể chế biến.
Bảo quản hạt sen bằng cách đông đá, hạt sen không bị hỏng trong 4 – 5 tháng.
Để có thể chọn mua được hạt sen giá tốt, chất lượng và bổ dưỡng. Quý khách hàng xin vui lòng liên hệ: Sen Đại Việt, Hotline: (+84) 898 232838